Ghana – “Viên ngọc” của lục địa đen

Dấu ấn thuộc địa

Nằm ở phía tây của châu Phi, Cộng hòa Ghana là quốc gia có lịch sử hình thành lâu đời, thế kỷ XI đã có nền kinh tế phát triển dựa vào nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương mại. Ghana sở hữu những mỏ vàng, kim cương, dầu mỏ và khoáng sản quý hiếm với trữ lượng lớn, do đó, từ thế kỷ XV - XX, Ghana liên tục trở thành thuộc địa của Bồ Đào Nha, Anh, Hà Lan... Nhắc đến châu Phi hay Ghana thời kỳ này, người ta không thể quên bóng đêm lịch sử của nạn buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương kéo dài nhiều thế kỷ.

Năm 1957, Ghana trở thành quốc gia châu Phi đầu tiên giành được độc lập. Các di tích còn hiện hữu ở thủ đô Accra là chứng nhân lịch sử tôn vinh tự do của lục địa Đen. Mỗi năm, vào ngày 6-3 - ngày Độc lập của Ghana, tại quảng trường Ngôi sao Đen ở trung tâm thủ đô Accra đều diễn ra lễ diễu hành trang trọng. Tại đây còn có cổng Độc lập - công trình kiến trúc đại diện cho cuộc đấu tranh giành độc lập của Ghana khỏi sự cai trị của đế quốc Anh. Phía trên cổng có gắn biểu tượng Ngôi sao Đen năm cánh đại diện cho Ghana và châu Phi. Cách đó không xa là công viên, lăng mộ và tượng đài Kwame Nkrumah - vị tổng thống đầu tiên của nước Ghana độc lập, được ốp bằng đá cẩm thạch Ý.

Dấu tích về nạn buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương ở Ghana ngày nay còn in trên 32 lâu đài, pháo đài nằm ven biển, được các thương nhân Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Đan Mạch, Thụy Điển, Hà Lan, Đức, Anh xây dựng vào những thời điểm khác nhau. Một trong những nơi giữ vị trí quan trọng nhất trong tuyến đường buôn bán nô lệ từ châu Phi sang châu Mỹ là lâu đài Cape Coast được người Bồ Đào Nha xây dựng vào năm 1555, sau đó nằm dưới quyền quản lý của người Thụy Điển, Hà Lan và cuối cùng là Anh. Đến năm 1807, hoạt động buôn bán nô lệ bị cấm, thay bằng việc trao đổi kim loại quý, ngà voi, ngô, hạt tiêu. Vào thế kỷ XVIII, lâu đài Cape Coast trở thành một trung tâm giáo dục châu Âu ở Ghana.

Hiện nay, lâu đài này là một trong những điểm đến hấp dẫn hàng đầu ở Ghana. Dưới sự hướng dẫn của thuyết minh viên, du khách có thể tham gia tour trải nghiệm tại lâu đài Cape Coast, thăm tháp Dalzel, Ngục tối nô lệ, các khẩu pháo và súng cối được sử dụng để bảo vệ lâu đài. Trong lâu đài còn có Bảo tàng Lịch sử Tây Phi chứa bộ sưu tập hiện vật nghệ thuật và văn hóa có giá trị. Cùng với lâu đài Cape Coast, UNESCO đã ghi nhận 31 pháo đài và lâu đài khác nằm dọc theo bờ biển Ghana là Di sản thế giới.

Khám phá thế giới tự nhiên

Ghana được thiên nhiên ưu đãi với diện tích che phủ rừng tự nhiên lớn cùng hệ thống động, thực vật quý hiếm. Nếu muốn ngắm nhìn động vật hoang dã, du khách hãy đến Vườn quốc gia Mole - khu vực lớn nhất và lâu đời nhất trong số 7 khu vực được bảo vệ của Ghana. Đây là “nhà” của các loài linh trưởng như khỉ vervet xanh, khỉ đầu chó; các loài động vật có vú như lợn bướu, hà mã; linh cẩu đốm, báo hoa mai cùng 344 loài chim làm tổ hoặc di cư ở đây.

Nếu thích đi bộ giữa tán rừng nhiệt đới, du khách có thể tới Công viên quốc gia Kakum. Đây là nơi sinh sống của hàng chục loài động vật có vú, gồm khỉ mũi đốm, 6 loài linh dương hoẵng và quần thể voi rừng dày đặc nhất Ghana. Tuy nhiên, phần lớn các loài động vật hoang dã này thường “ngụy trang” giữa những tán rừng rộng lớn. Vì vậy, bạn nên tận hưởng việc đi bộ trên những cây cầu dây ở độ cao 40m và ngắm nhìn thế giới của các loài cây gỗ cứng nguyên sinh như mun, gụ. Nhiều cây cổ thụ có tuổi đời hàng thế kỷ, cao tới 60m, là nơi sinh sống yêu thích của một số loài động vật.

Rực rỡ sắc màu văn hóa

Với lịch sử lâu đời, Ghana là nơi hội tụ những sắc màu văn hóa bản địa đặc trưng. Người Ghana rất giỏi làm các món đồ thủ công tinh xảo như búp bê đính cườm, bát gỗ chạm khắc, túi da, trống djembe hay những chiếc giỏ Bolgatanga độc đáo. Du khách nên mua về làm quà những tấm vải dệt kente truyền thống đầy màu sắc của người Akan. Mỗi màu sắc trên vải đều mang một ý nghĩa nhất định: Màu xanh dương là sự yên bình và tình yêu; màu vàng đại diện cho hoàng tộc, sự giàu có và sắc đẹp. Ngoài ra, Ghana còn là một trong những đất nước sản xuất hạt lớn nhất trên thế giới với các loại hạt thủy tinh hay hạt sò biển được sử dụng để làm vòng tay, lắc chân, dây chuyền hay vòng eo. Nếu là tín đồ của mỹ phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, bạn không thể bỏ qua ngôi làng bùn Hamamat, nơi nổi tiếng với sản phẩm bơ làm từ hạt mỡ thô - một loại kem dưỡng ẩm da tự nhiên được chiết xuất từ cây hạt mỡ.

Từ tháng 9 đến tháng 12 hằng năm là lúc diễn ra hơn 200 lễ hội với rất nhiều cuộc diễu hành đầy màu sắc, những cuộc khiêu vũ và biểu diễn âm nhạc. Đây cũng là thời gian các bộ tộc trên khắp Ghana tổ chức các lễ hội thu hoạch, nổi tiếng nhất là lễ hội Kundum để cảm ơn Chúa vì đã ban tặng nguồn thực phẩm phong phú, lễ hội Damba là dịp kỷ niệm sinh nhật của thánh Tiên tri Hồi giáo Mohammed và là dịp để các gia đình gặp gỡ nhau; còn lễ hội Odwira được tổ chức nhằm cầu mong sự bảo vệ từ các vị thần và bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên...