Sùi mào gà ở lưỡi: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị

Sùi mào gà ở lưỡi không chỉ gây ra những bất tiện về mặt sức khỏe của người bệnh mà còn gây ra rất nhiều sự cản trở về tâm lý, ảnh hưởng xấu đến trải nghiệm sống của người bệnh. Sùi mào gà khiến người bệnh phải đối mặt với nhiều nguy cơ bệnh tật diễn biến nghiêm trọng như viêm nhiễm, lở loét vùng miệng, lưỡi; nghiêm trọng hơn ung thư miệng, ung thư vòm họng,… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh lý vẫn có thể tiêm ẩn những nguy cơ tử vong đáng tiếc.

1. Sùi mào gà ở lưỡi là bệnh gì?

Sùi mào gà ở lưỡi là bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục, do virus gây u nhú ở người HPV (Human Papilloma Virus) gây nên và biểu hiện thông qua các nốt sùi, nhô trên bề mặt vùng niêm mạc và da ở lưỡi. Nói một cách đơn giản, khi bệnh sùi mào gà xuất hiện ở lưỡi, nó được gọi là sùi mào gà ở lưỡi. [1]

Sùi mào gà ở lưỡi thường không gây ra tử vong nhưng có thể gây ra sự khó chịu, các vấn đề tiêu cực về tâm lý, ngại đối diện với xã hội và sùi mào gà ở lưỡi có nguy cơ lây truyền cho người khác. Khi phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ, nên tìm kiếm sự hỗ trợ của các chuyên gia y tế để có được lời khuyên và các giải pháp điều trị phù hợp.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, sùi mào gà ở lưỡi ảnh hưởng đến khoảng hơn 7% dân số ở Hoa Kỳ. Gần đây, sùi mào gà ở lưỡi đang trở nên phổ biến hơn, đặc biệt ở những người trẻ trong độ tuổi từ 20 đến 30 tuổi, đây là nhóm đối tượng có thói quen quan hệ tình dục kém lành mạnh và “bạo” hơn các nhóm tuổi khác. Một vài nghiên cứu cũng tiết lộ rằng sùi mào gà ở lưỡi cũng có thể ảnh hưởng đến nhiều người hơn là dự đoán ban đầu, và có thể gây ra những rắc rối trong việc điều trị.

1.1. Phân loại sùi mào gà ở lưỡi

• Dạng u nhú hình vảy

Loại này giống như những mảng vảy cá dày hoặc súp lơ, có thể rộng từ vài mm đến vài cm. Chúng có thể xuất hiện một mảnh hoặc nhiều mảnh gần nhau, nhất là trong khu vực mềm của lưỡi. Màu của chúng có thể từ hồng nhạt đến hồng đậm, tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng. Nó có thể gây ra cảm giác không thoải mái khi ăn, nói chuyện hoặc thở.

Loại sùi mào gà ở lưỡi này thường do chủng HPV 6 và HPV 11 gây ra.

• Dạng mụn cóc (mụn cơm)

Loại này có hình dạng như những hạt cơm và đường kính từ 1-3mm. Chúng có sắc màu trắng hoặc hồng, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau, trong đó chủng HPV 2 và HPV 4 là nguyên nhân chính gây ra các vết sưng này. Ở dạng này, sùi mào gà có thể không gây ra cảm giác không thoải mái nếu chúng không phát triển quá lớn.

• Bệnh Heck

Bệnh Heck là một trong những bệnh lý gây ra bởi virus Human Papillomavirus (HPV). Điển hình của bệnh Heck là xuất hiện nhiều mảng mập mờ không đồng đều trên bề mặt lưỡi và niêm mạc miệng. Chúng có thể có màu trắng, hồng nhạt hoặc đỏ. Bệnh Heck thường không gây đau hoặc khó chịu nhưng có thể ảnh hưởng đến vị giác. Bệnh Heck là một dạng sùi mào gà ở lưỡi gây ra bởi HPV type 13 và 32 gây ra.

• Bướu Condyloma

Loại này giống như các rìa của sùi mào gà ở vùng sinh dục, chúng thường xuất hiện ở các bộ phận sinh dục nhưng vẫn có nguy cơ lây lan qua các vùng trong niêm mạc lưỡi hoặc gần bờ lưỡi. Chúng thường hình thành các đám nhỏ với nhiều u nhú. Bướu Condyloma có thể gây đau đớn khi ăn hoặc nói chuyện, do kích thước lớn gây cản trở đường thở. Loại sùi mào gà ở lưỡi này thường gây ra bởi chủng virus HPV type 2, 6 và 11.

1.2. Sùi mào gà ở lưỡi lây qua đường nào?

Sùi mào gà ở lưỡi có thể lây qua nhiều con đường khác nhau như:

• Quan hệ tình dục không an toàn: Đây là nguyên nhân chính của sự lây nhiễm virus HPV, bao gồm cả oral sex (tình dục qua đường miệng). Khi quan hệ tình dục với một người nhiễm virus HPV, virus có thể tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc miệng, lưỡi hoặc họng, dẫn đến sự phát triển của sùi mào gà ở các vị trí này.
• Hôn: Mặc dù nguy cơ lây nhiễm qua hôn là thấp, tuy nhiên nếu một người nhiễm virus HPV thì việc hôn có thể làm cho virus của người mang bệnh tiếp xúc với miệng và lưỡi của đối phương.
• Sử dụng đồ vật chung: Virus HPV có thể sống sót trên mặt các vật dụng như khăn, dao cạo, đồ lót, bàn chải đánh răng,… trong một thời gian ngắn. Sử dụng chung những vật dụng này với một người nhiễm bệnh có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm.
• Tự lây từ vùng kín lên miệng: Nếu người bệnh đã mắc sùi mào gà ở vùng kín, việc dùng tay tiếp xúc với vùng bệnh và sau đó tiếp xúc với miệng, lưỡi hoặc các vết thương nhỏ trong miệng có thể làm cho virus lây lan đến miệng và gây ra bệnh sùi mào gà ở lưỡi.

1.3. Bệnh sùi mào gà ở lưỡi có nguy hiểm đến tính mạng không?

KHÔNG. Trong trường hợp sùi mào gà xuất hiện ở lưỡi, bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu, đau nhức khi ăn uống, nói chuyện hoặc nuốt nước bọt. Tuy nhiên, sùi mào gà ở lưỡi không được coi là nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng khác.

Các biến chứng của sùi mào gà ở lưỡi bao gồm các tổn thương mãn tính hoặc loét miệng, viêm nhiễm, rối loạn miễn dịch nhưng có rất ít khi có thể dẫn đến ung thư lưỡi. Chủ yếu, sùi mào gà ở lưỡi không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu để bệnh phát triển mà không chữa trị có thể gây ra các vấn đề khác trong tương lai.

Để phòng ngừa sùi mào gà, bạn nên:

• Sử dụng bảo vệ trong quan hệ tình dục, như bao cao su.
• Tiêm chủng vaccine HPV, đặc biệt là đối với những người chưa có quan hệ tình dục hoặc ở độ tuổi trưởng thành.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân và vùng kín.
• Hạn chế quan hệ tình dục với nhiều đối tác và hãy thông báo cho đối tác nếu bạn đã bị nhiễm HPV.

Nếu bạn nghi ngờ có sùi mào gà ở lưỡi, hãy thăm khám và hỏi ý kiến bác sĩ để có được sự điều trị đúng cách và kịp thời.

2. Hình ảnh sùi mào gà ở lưỡi giai đoạn đầu

Dưới đây là mô tả về 3 vị trí sùi mào gà ở lưỡi giai đoạn đầu:

• Sùi mào gà quanh lưỡi

Sùi mào gà phát triển quanh mép lưỡi, thường xuất hiện dưới dạng các hạt mụn rất nhỏ và li ti. Chúng có thể gây cảm giác khó chịu khi ăn, uống hoặc nói. Giai đoạn đầu, chúng có thể nhìn thấy rất khó khăn và sẽ phát triển nhanh chóng sau một khoảng thời gian.

• Sùi mào gà ở cuống lưỡi

Sùi mào gà ở vùng cuống lưỡi là những u nhú xuất hiện ở chân lưỡi, gần cơ sở của lưỡi. Chúng có thể gây ra các triệu chứng như đau, ngứa hoặc khó chịu khi ăn, nói, và có thể gây ngạt khi càng lớn lên. Khi vẫn ở giai đoạn đầu, chúng có thể rất nhỏ và khó nhận biết.

• Sùi mào gà ở dưới lưỡi

Sùi mào gà cũng thường nằm ở vùng phía dưới lưỡi hoặc gần nướu dưới. Chúng có thể khiến người bệnh cảm thấy không thoải mái, đau rát, ngứa hoặc khó chịu khi nhai, nuốt hoặc nói. Ở giai đoạn đầu, sùi mào gà ở dưới lưỡi có thể chưa gây ra bất kỳ triệu chứng cả hoặc có triệu chứng nhưng khó có thể nhận biết và chúng sẽ dần phát triển và gây ra các biểu hiện rõ rệt và khó chịu.

• Phân biệt sùi mào gà ở lưỡi và nhiệt miệng

Có thể phân biệt sùi mào gà ở lưỡi và bệnh nhiệt miệng thông qua các tiêu chí sau đây:

Tiêu chí Sùi mào gà ở lưỡi Nhiệt miệng Nguyên nhân Do nhiễm siêu vi trùng HPV (Human Papilloma Virus) Nhiệt miệng có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như chế độ ăn không cân đối, thiếu vitamin, nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus như Herpes simplex, hoặc do tổn thương cơ học trong miệng. Dấu hiệu Sùi mào gà ở lưỡi thường là những tổn thương tế bào niêm mạc lưỡi, xuất hiện dưới dạng khối mụn thịt sưng lên có màu hồng hoặc màu trắng, những khối mụn này có thể hợp lại thành vùng gai sùi như mào gà hoặc súp lơ. Chúng thường không gây ra những cảm giác đau nhức, nhưng lại gây ra nhiều khó khăn trong việc ăn, nuốt và nói. Nhiệt miệng thường xuất hiện dưới dạng vết loét đau nhức có đường kính nhỏ, hình tròn hoặc bầu dục, với mép đỏ và trung tâm bạc hoặc trắng, ngay trên mặt lưỡi, nướu chân răng hoặc trong má. Điều trị Điều trị sùi mào gà ở lưỡi thường bao gồm các phương pháp loại bỏ tổn thương, như hóa trị, xã trị,, loại bỏ khối u bằng phương pháp đốt điện hoặc kiểm soát bằng laser. Đồng thời có thể dùng thuốc kháng virus để ngăn chặn sự phát triển của loại virus gây bệnh. Đối với nhiệt miệng, điều trị thường tập trung vào giảm đau và viêm, giúp vết loét mau lành và chống lại nhiễm trùng. Các biện pháp điều trị có thể bao gồm súc miệng chất khử trùng, sử dụng thuốc giảm đau, hoặc dùng thuốc kháng sinh nếu loét bị nhiễm trùng.

3. Các dấu hiệu sùi mào gà ở lưỡi

Dù xuất hiện ở vị trí nào trên cơ thể, bệnh sùi mào gà thường có các triệu chứng tương tự nhau và thời gian ủ bệnh dao động trong khoảng từ 2 đến 9 tháng sau khi virus xâm nhập vào cơ thể. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân mắc bệnh sùi mào gà ở lưỡi, các giai đoạn phát triển của bệnh thường rõ rệt hơn.

Trong giai đoạn ủ bệnh, virus HPV bắt đầu lây nhiễm vào các tế bào niêm mạc mỏng dọc theo đáy của lưỡi, có thể chưa có dấu hiệu rõ ràng về sự xuất hiện của sùi mào gà, nhưng có thể có cảm giác ngứa, kích ứng mỏ nhẹ, hoặc hiện tượng nước miếng đặc.

3.1. Dấu hiệu sùi mào gà ở lưỡi giai đoạn đầu

Ở giai đoạn đầu, các hạt sần còn nhỏ và chỉ nổi li ti và thưa thớt ở nhiều vị trí trên lưỡi, trong má, môi hoặc khoang miệng. Tuy nhiên, chúng có triệu chứng giống như bệnh nhiệt miệng, khiến nhiều người bỏ qua và dẫn đến tình trạng bệnh nặng hơn.

3.2. Sùi mào gà lưỡi giai đoạn 2

Giai đoạn 2, các vết sần nổi nhiều hơn, tạo thành các mảng màu hồng nhẹ hoặc trắng. Chúng không gây ra cảm giác ngứa ngáy hay đau đớn, nhưng khi ăn uống, dễ bị xước gây chảy mủ hoặc máu.

3.3. Sùi mào gà ở lưỡi giai đoạn 3

Giai đoạn 3 là giai đoạn nặng nhất, các nốt sần phát triển to và kèm theo triệu chứng lở loét, gây đau và khó chịu cho bệnh nhân. Khi ăn uống hay thực hiện các hành vi tác động đến vùng miệng, lưỡi, sự va chạm có thể khiến sùi mào gà bị tổn thương, chảy dịch, làm gia tăng khả năng viêm nhiễm và xuất hiện mùi hôi từ miệng. Trong một số trường hợp, các nốt sần có thể lan ra ngoài miệng khiến bệnh nhân cảm thấy rất tự ti và không dám gặp hoặc giao tiếp với người khác.

4. Nguyên nhân gây sùi mào gà ở lưỡi

4.1. Virus HPV gây bệnh sùi mào gà ở lưỡi

Virus HPV gây u nhú ở người (Human Papillomavirus) là một nhóm gồm hơn 200 loại virus khác nhau, trong đó có một số loại liên quan trực tiếp đến sự phát triển của bệnh sùi mào gà, một bệnh truyền nhiễm thông qua đường tình dục. Sùi mào gà là một loại tăng sinh tổ chức ở da và niêm mạc, thường mọc thành những u nhú hình chùm nho nhỏ. Bệnh sùi mào gà có thể xuất hiện ở nhiều phần trên cơ thể, trong đó có lưỡi, âm hộ, âm đạo, hậu môn hoặc không thường, cổ tử cung, lỗ tiết niệu sữa & da quanh đó.

Khi một người nhiễm HPV, đặc biệt là loại virus HPV type 6 và HPV type 11, rủi ro của họ mắc bệnh sùi mào gà sẽ cao hơn, ngoài ra còn có HPV 2, 4, 13 và 32 là một trong những chủng virus HPV gây ra sùi mào gà ở lưỡi. Virus HPV lan truyền chủ yếu thông qua tiếp xúc tình dục da kề da và niêm mạc với người bị nhiễm. Ngoài ra, virus cũng có thể lây qua việc sử dụng chung đồ vật cá nhân, ví dụ như đồ lau khăn, đồ vệ sinh, hoặc khi tiếp xúc với các bề mặt chứa virus.

4.2. Các yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh sùi mào gà lưỡi

• Hoạt động tình dục không an toàn: Đây là nguyên nhân chính của sự lây nhiễm HPV. Người thực hiện quan hệ tình dục không an toàn (không sử dụng bao cao su, sử dụng chung đồ chơi tình dục kém vệ sinh,…), các đối tượng có nhiều bạn tình có nguy cơ cao mắc bệnh sùi mào gà ở lưỡi.
• Bắt đầu quan hệ tình dục từ sớm: Nếu một đối tượng bắt đầu quan hệ tình dục ở độ tuổi rất trẻ, họ có thể có nguy cơ lây nhiễm HPV cao hơn.
• Các đối tượng là trẻ em có hệ thống miễn dịch chưa được hoàn thiện cũng là nhóm đối tượng nguy cơ cao bị lây nhiễm virus HPV và gây ra bệnh sùi mào gà ở lưỡi.
• Hệ miễn dịch yếu: Những người có hệ miễn dịch bị suy giảm, chẳng hạn như người nhiễm HIV/AIDS hay những ai đang sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch, điều trị bệnh ung thư,… thường có nguy cơ cao hơn trong việc lây nhiễm và phát triển sùi mào gà lưỡi.
• Sử dụng chất kích thích: Người hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia có nguy cơ cao hơn gặp các vấn đề về sức khỏe, trong đó bao gồm cả bệnh sùi mào gà lưỡi. Bởi khói thuốc và các cồn có thể làm cho cơ thể mất cân bằng, khiến hệ thống miễn dịch bị yếu đi, tạo điều kiện thuận lợi cho virus HPV xâm nhập và gây hại.
• Các đối tượng có tiền sử bệnh lây truyền qua đường tình dục: Nếu một người đã từng mắc bất kỳ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào, bạn có nguy cơ mắc sùi mào gà lưỡi cao hơn.
• Các đối tượng mắc bệnh xã hội: Các bệnh lậu (Gonorrhea) và giang mai (Sifilis), cũng có khả năng gây ra các biến chứng viêm nhiễm và thúc đẩy sự lây lan và phát triển của virus HPV. Điều này tiềm ẩn nguy cơ cho người bệnh mắc phải bệnh sùi mào gà ở lưỡi.

⇒ Dành cho bạn cần tìm hiểu thêm về: Sùi mào gà: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa

5. Nguy cơ ung thư miệng, vòm họng

Nếu sùi mào gà xuất hiện ở lưỡi, có thể có nguy cơ ung thư miệng, vòm họng. Bởi virus HPV là nguyên nhân chính gây ra sùi mào gà nói chung và sùi mào gà ở miệng nói riêng, HPV cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra ung thư miệng và ung thư vòm họng.

Theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, sùi mào gà do HPV gây ra tình trạng ung thư miệng và vòm họng ở 10% nam giới và 3,6% nữ giới trên toàn thế giới. Ngoài ra, HPV còn là tác nhân gây ra 70% các trường hợp ung thư ở cổ họng, gốc lưỡi và amidan.

Tuy nhiên, không phải ai bị sùi mào gà trên lưỡi cũng phải lo lắng về nguy cơ ung thư miệng, vòm họng. Nguy cơ này tăng nếu sùi mào gà được lây qua đường tình dục hoặc khi người bệnh có các thói quen xấu như hút thuốc lá hay uống rượu bia thường xuyên.

6. Chẩn đoán sùi mào gà ở lưỡi

Chẩn đoán sùi mào gà ở lưỡi dựa trên các yếu tố sau:

• Biểu hiện trên lâm sàng: Bác sĩ tiến hành kiểm tra lâm sàng, quan sát lưỡi và đánh giá các triệu chứng mà người bệnh gặp phải. Sùi mào gà thường có hình dạng như chùm nho/ mào gà/ súp lơ, đôi khi dài và nhỏ không đều, có thể có dịch tiết ra và khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, đau nhức.
• Lịch sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử tình dục của người bệnh, liệu người bệnh có tiếp xúc với những người nhiễm HPV hay không để đánh giá khả năng nhiễm virus.
• Xét nghiệm: Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh làm xét nghiệm tổng quát để chắc chắn về chủng virus HPV gây bệnh, cũng như loại trừ các bệnh khác có triệu chứng tương tự như u xơ, u hạt, hắc lào,…
• Sử dụng tinh thể axit axetic: Bác sĩ có thể áp dụng tinh thể Axit Axetic để làm sáng các khu vực bị nhiễm sùi mào gà. Tinh thể này khi tiếp xúc với các khối nhô lên của sùi mào gà sẽ khiến chúng trắng sáng, giúp phát hiện nhanh chóng.
• Lấy mô bệnh phẩm: Nếu các phương pháp trên không chính xác hoặc chưa đáp ứng được nhu cầu, bác sĩ có thể lấy mẫu mô trực tiếp từ vùng bị nhiễm sùi mào gà (như nốt mụn, u nhú,..) để phân tích trong phòng thí nghiệm, xem xét thông qua kính hiển vi để kiểm tra sự hiện diện của virus gây ra sùi mào gà và đánh giá giai đoạn bệnh.
• Xét nghiệm máu: Đây là phương pháp được áp dụng cho những người đang nghi ngờ mình bị sùi mào gà nhưng chưa có biểu hiện rõ ràng. Mẫu máu của họ được sử dụng để xét nghiệm tìm sự hiện diện của virus HPV.
• Xét nghiệm mẫu dịch: Virus gây sùi mào gà có thể ẩn nấp trong dịch tiết của người bệnh (như dịch âm đạo ở phụ nữ và dịch niệu đạo ở nam giới), do đó việc xét nghiệm mẫu dịch giúp xác định tình trạng lây nhiễm và diễn biến của bệnh.
• HPV Cobas - Test: Phương pháp này sử dụng mẫu tế bào chết từ cổ tử cung phụ nữ để thực hiện xét nghiệm sàng lọc tế bào ung thư cổ tử cung và xác định sự hiện diện của virus HPV đồng thời. Công nghệ xét nghiệm HPV Cobas - Test có độ nhạy phát hiện bệnh và virus gây bệnh rất cao, có thể đạt từ 90-95%.
• Xét nghiệm PCR xác định loại HPV: Phương pháp chẩn đoán này giúp bác sĩ xác định liệu người bệnh có nhiễm HPV gây sùi mào gà hay không và nếu có, tiếp tục xác định được loại HPV gây bệnh. Xét nghiệm này được thực hiện với mẫu bệnh lấy từ cổ tử cung, âm đạo hoặc mảnh sinh thiết ở cổ tử cung nữ giới, mẫu niệu đạo/ dịch niệu đạo ở nam giới.

7. Cách phòng bệnh sùi mào gà ở lưỡi

7.1. Tiêm ngừa vắc xin Gardasil để ngăn ngừa virus HPV

Vắc xin Gardasil có hiệu quả ngăn chặn sự lây nhiễm của một số chủng virus HPV gây ra bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục. Chính vì sự an toàn và tính hiệu quả cao nên vắc xin phòng HPV thường xuyên khan hiếm do nhu cầu sử dụng cao trên toàn Thế giới.

Trung tâm tiêm chủng VNVC luôn nỗ lực cung ứng đầy đủ hai loại vắc xin phòng HPV là Gardasil 4 và Gardasil 9. Trong đó, Gardasil 4 bảo vệ cơ thể khỏi 4 chủng virus HPV thường gặp, gồm có HPV 6, 11, 16 và 18. Vắc xin này có thể phòng các bệnh do nhiễm HPV, như u nhú sinh dục, ung thư cổ tử cung, ung thư vòm họng và ung thư hậu môn, được chỉ định cho trẻ em gái và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi.

Với khả năng bảo vệ vượt trội hơn, Gardasil 9 bảo vệ cơ thể khỏi 9 chủng virus HPV phổ biến và nguy hiểm, bao gồm HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58. Vắc xin này có thể phòng tránh ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, ung thư hậu môn, tổn thương tiền ung thư, loạn sản, mụn cóc sinh dục và bệnh lý do nhiễm HPV, với hiệu quả bảo vệ rất cao, lên đến 94%. Gardasil 9 được chỉ định dành cho trẻ em nam, trẻ em nữ, thanh niên nam nữ, cộng đồng LGBT, MSM, từ 9 đến 45 tuổi.

7.2. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách quan trọng để bảo vệ sức khỏe tổng thể, đặc biệt là phát hiện và phòng ngừa bệnh tật. Sùi mào gà ở lưỡi là một trong số các bệnh lây nhiễm phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ được khuyến cáo là giúp phòng ngừa sự xuất hiện của sùi mào gà bằng cách phát hiện sớm mầm mống gây bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa. Chuyên gia khuyên nên thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ đều đặn mỗi sáu tháng một lần để bắt đầu nhận thấy các thay đổi quan trọng trong cơ thể người, nhất là những vấn đề bệnh lý liên quan đến sự lây nhiễm qua đường tình dục.

7.3. Sinh hoạt tình dục lành mạnh

Sinh hoạt tình dục lành mạnh không phải là giải pháp hoàn hảo để phòng ngừa sùi mào gà, tuy nhiên nó có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Sùi mào gà là một bệnh nhiễm trùng, tổn thương tế bào, gây ra sự tăng sinh tế bào đột biến, gây u nhú ở các vùng da mà virus HPV (Human Papillomavirus) khu trú gây ra.

Để giảm nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà khi sinh hoạt tình dục lành mạnh, có thể sử dụng các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục như sử dụng bao cao su để giảm khả năng lây nhiễm HPV trong các cuộc giao hợp. Tuy nhiên, bao cao su không phải là biện pháp hoàn toàn an toàn.

Ngoài ra, để giảm nguy cơ lây nhiễm sùi mào gà, cần hạn chế tối đa tình trạng quan hệ tình dục qua đường miệng, duy trì mối quan hệ hôn nhân chung thủy 1 vợ - 1 chồng và không quan hệ tình dục với nhiều bạn tính, đặc biệt là với những người chưa được xác định rõ tình trạng sức khỏe.

7.4. Bỏ ngay các thói quen xấu

Để tránh mắc bệnh sùi mào gà, cần ngay lập tức loại bỏ các thói quen xấu sau đây, bởi chúng tác động đến sức khỏe và làm tăng khả năng bị bệnh:

• Quan hệ tình dục không an toàn: Bệnh sùi mào gà chủ yếu lây qua đường tình dục, vì thế, cần sử dụng các biện pháp an toàn khi quan hệ và hạn chế đối tác trong quá trình quan hệ, chỉ quan hệ với 1 bạn tình đã được xác định tình trạng sức khỏe hoàn toàn khỏe mạnh.
• Chia sẻ đồ dùng cá nhân: Không nên dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo, khăn tắm, quần áo nội y,… với người khác để tránh bị nhiễm HPV.
• Thói quen sống không lành mạnh: Hạn chế các cuộc vui chơi không an toàn và tránh tập trung ở những nơi có nhiều nguy cơ lây bệnh như quán bar, hộp đêm.
• Sử dụng chất kích thích: Hút thuốc lá và uống quá nhiều rượu bia gây suy giảm hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc sùi mào gà và các bệnh liên quan đến HPV.
• Thói quen không vệ sinh cơ thể đúng cách: Cần vệ sinh cơ thể hàng ngày, thay quần áo thường xuyên và rửa vùng kín để ngăn ngừa các tế bào HPV.

8. Sùi mào gà ở lưỡi điều trị như thế nào?

Dù sùi mào gà ở lưỡi thường chỉ gây ra các nốt sùi lành tính ở niêm mạc vùng lưỡi, nhưng nếu do các chủng virus HPV thuộc nhóm nguy cơ cao gây ung thư, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Trong trường hợp không chăm sóc và điều trị kịp thời, sùi mào gà có thể tiến triển nghiêm trọng, gây biến dạng lưỡi, vòm họng,… hoặc trở thành ung thư tế bào vảy nhú, nốt sần Bowen, loạn sản,… Do đó, dù nặng hay nhẹ, cần chú ý chăm sóc đúng cách và điều trị sùi mào gà càng sớm càng tốt. Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay gồm:

• Điều trị bằng thuốc: Các loại thuốc như kem, thuốc thoa, thuốc tiêm,… giúp làm khô và rụng những u sùi mào gà. Các thuốc đặc trị phổ biến gồm có: Podophyllotoxin, Imiquimod, Sinecatechins, Bichloroacetic acid, Trichloroacetic acid ở nồng độ cao 80-90%, …
• Điều trị bằng liệu pháp đốt điện (Electrocautery): Sử dụng dòng điện để làm nóng và đốt các u sùi, tiêu diệt virus gây bệnh. Bác sĩ sẽ đặt một đầu đốt trực tiếp lên các vùng niêm mạc lưỡi bị tổn thương do sùi mào gà gây ra, dùng năng lượng của dòng điện để thải độc tố và loại bỏ các mảng tế bào dư thừa. Điện năng sẽ được sử dụng để đốt cháy tế bào bị nhiễm virus HPV và tiêu diệt vi-rút. Quá trình điều trị có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau và ngứa sau khi điều trị, nhưng thường không kéo dài quá lâu.
• Điều trị bằng phẫu thuật: Cắt bỏ các khối/mảng/cụm/nốt sùi mào gà ở trên lưỡi. Phù hợp đối với các trường hợp không đáp ứng với các phương pháp khác.
• Điều trị bằng liệu pháp lạnh (Cryotherapy): Sử dụng nitơ lỏng để đông lạnh và gây ra các tác động nhất định nhằm làm rụng các u sùi ở lưỡi. Tuy an toàn nhưng có thể gây ra hoại tử tế bào, đau rát, bỏng lạnh, sẹo lớn, …
• Điều trị bằng laser CO2 (Vaporization): Sử dụng tia laser để đốt, loại bỏ và làm sạch các u sùi mào gà.
• Tăng cường/điều hòa hệ miễn dịch: Bổ sung vitamin C, E, A, Zinc, Selenium, L-Arginine,… nhằm tăng cường sức đề kháng của hệ miễn dịch, giúp cơ thể có phản ứng tốt hơn với sự gây hại của virus, hạn chế tối đa nguy cơ sùi mào gà ở lưỡi bị tái phát. Hoặc có thể sử dụng thuốc bôi ngoài da hoặc tiêm như Interferon, Imiquimod, Sinecatechin … để điều hòa miễn dịch trên các vùng niêm mạc miệng lưỡi bị tổn thương do sùi mào gà gây ra.

⇒ Xem thêm: Sùi mào gà ở miệng.

9. Các câu hỏi thường gặp

• Sùi mào gà ở lưỡi có đau không?

CÓ THỂ. Sùi mào gà ở lưỡi có thể gây đau và khó chịu cho người mắc bệnh. Sùi mào gà ở lưỡi có thể gây đau rát, đặc biệt là khi người bệnh ăn, nói chuyện, hoặc khi lưỡi tiếp xúc với các vật chất có trong miệng. Sùi mào gà ở lưỡi còn có thể gây khó nuốt khi kích thước của các khối u lớn hoặc do sự viêm nhiễm xung quanh gây ra.

• Sùi mào gà ở lưỡi có thể tự khỏi không?

KHÔNG. Hiện tại, vẫn chưa có bất kỳ phương pháp hay loại thuốc nào có thể điều trị hiệu quả bệnh sùi mào gà vì căn bệnh này được gây ra bởi một số chủng virus HPV. Để điều trị sùi mào gà, cần phải triệt để xử lý sự hiện diện và gây hại của chủng virus này. Tuy nhiên, hiện tại chưa có phương pháp điều trị triệt để HPV. Vì thế, việc phòng ngừa sùi mào gà là yếu tố được ưu tiên hàng đầu đối với căn bệnh cực kỳ dai dẳng và khó chịu này.

• Sùi mào gà ở lưỡi có để lại sẹo không?

CÓ. Dù sử dụng phương pháp điều trị nào, sùi mào gà cũng sẽ để lại sẹo vì đây là những tổn thương tế bào không thể hoàn toàn phục hồi như trước. Tuy nhiên, có thể giảm thiểu sự mất thẩm mỹ của sẹo do sùi mào gà gây ra bằng cách chọn phương pháp điều trị phù hợp, chăm sóc vết thương đúng cách để giúp việc lành vết nhanh chóng và giảm nguy cơ để lại sẹo lớn. Nếu không đạt được kết quả như mong đợi khi sử dụng thuốc và phương pháp điều trị, cần ngừng sử dụng hoặc thay đổi theo chỉ định của bác sĩ.

Sùi mào gà ở lưỡi có thể gây ra những tình trạng đau rát, nhức nhối, chảy máu, chảy dịch mủ, gây ra những ổ viêm nhiễm nghiêm trọng, cản trở quá trình sinh hoạt và ăn uống của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân không được điều trị, sùi mào gà ở lưỡi có thể lan tỏa và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, chẳng hạn như ung thư vùng đầu cổ họng. Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm sùi mào gà ở lưỡi là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và bảo vệ sức khỏe của bệnh nhân.