Nám da là gì? Nguyên nhân hình thành và những lưu ý cần biết

Nám da là tình trạng rối loạn tăng sắc tố phổ biến, đặc trưng bởi các mảng hoặc đốm sắc tố màu nâu, đen. Nám khiến nhiều người mất tự tin về vẻ ngoài của mình. Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ (AAD) cho biết, 90% người bị nám là phụ nữ, chỉ 10% trường hợp gặp ở nam giới. Vậy nám da là gì? Nguyên nhân hình thành và những lưu ý cần biết đối với tình trạng này ra sao?

nám da

Nám da là gì?

Nám da là tình trạng rối loạn tăng sắc tố da, xuất hiện khi sắc tố Melanin sản sinh quá mức, dẫn đến hình thành các mảng hoặc đốm sẫm màu. Tình trạng này gặp nhiều ở phụ nữ từ 20 - 50 tuổi, nhất là khi mang thai và sau sinh. Nám da có thể đậm và nhạt dần theo thời gian, tình trạng thường nặng vào mùa hè, nhẹ hơn khi trời chuyển đông. (1)

Nám da thường xuất hiện ở những vùng sau:

Nám da có những biểu hiện khác nhau tùy theo kích thước, màu sắc, độ nông, sâu. Theo phân loại lâm sàng, nám da được chia thành 3 loại, gồm:

Nguyên nhân hình thành nám da

1. Nguyên nhân nội sinh

Có nhiều nguyên nhân hình thành nám da. Một số nguyên nhân nội sinh có thể kể đến như: (2)

2. Nguyên nhân ngoại sinh

Bên cạnh những nguyên nhân nội sinh, nám da còn được hình thành từ những yếu tố sau: (3)

nám là gì
Nám da thường gặp nhiều ở phụ nữ.

Dấu hiệu của bệnh nám da

Dấu hiệu chính của bệnh nám da là tăng sắc tố melanin làm xuất hiện những mảng da sẫm màu. Những vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như: mặt, cổ, cánh tay,… có nguy cơ cao bị nám da. Tình trạng này tuy không đau nhưng gây mất thẩm mỹ, khiến nhiều người tự ti vì vẻ ngoài kém sắc của mình.

Trường hợp nám da do nội tiết tố, các mảng hoặc đốm nám có màu sắc khá đậm, kích thước không đồng đều, xuất hiện chủ yếu ở 2 bên gò má. Nếu không điều trị sớm, nám có thể lan rộng sang những vùng da xung quanh. Ngoài ra, người bị nám nội tiết thường xuất hiện một số dấu hiệu khác như: mụn, rối loạn kinh nguyệt,…

Các vị trí xuất hiện nám da thường thấy gồm: 2 bên má, trán, mũi, môi,… Bệnh không khó điều trị, tuy nhiên, một số người nhầm lẫn nám với các vấn đề về da khác, chẳng hạn như tàn nhang, đồi mồi. Do đó, người bệnh nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu - thẩm mỹ da để kiểm tra, tư vấn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Phân biệt các loại nám da

Theo phân loại lâm sàng, nám da chia thành: nám mảng, nám sâu và nám hỗn hợp. (4)

1. Nám nông

Nám nông hình thành do các tế bào melanocyte đưa sắc tố melanin vào trong lớp tế bào sừng. Loại nám này có màu nâu nhạt, chân nông, nằm ở thượng bì hoặc lớp da ngoài cùng, thường tập trung thành từng mảng nhỏ. Nám nông xuất hiện chủ yếu ở trán, 2 bên gò má, mũi và cằm, với đường viền rõ rệt dễ phân biệt với vùng da xung quanh.

2. Nám sâu

Nám sâu có màu nâu nhạt đến đen sẫm, đường viền mờ. Chân nám nằm sâu dưới da do tế bào melanocyte đẩy sắc tố melanin từ trung bì vào sâu bên trong. Loại nám này xuất hiện theo từng đốm, chấm tròn nhỏ tương tự như vết thâm sau mụn. Nám đốm thường gặp ở phụ nữ trên 30 tuổi, người trong thời kỳ tiền mãn kinh.

3. Nám hỗn hợp

Nám hỗn hợp là loại phổ biến nhất, bao gồm nám nông và nám sâu, xuất hiện rải rác chủ yếu ở trán, 2 bên gò má, mũi, vùng da quanh mắt. Nám hỗn hợp có chân nằm sâu, màu sắc và kích thước không đồng đều. Đây là loại nám khó điều trị nhất.

phân biệt các loại nám da
Quá trình hình thành nám da.

Nám da ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt như thế nào?

Ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống! Nám da xuất hiện chủ yếu trên mặt, 2 bên má với những mảng, đốm sẫm màu. Tình trạng này gây nhiều phiền toái, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, nhất là với phụ nữ. Nám da khiến nhiều người mất tự tin, ảnh hưởng đến tâm lý, ngại giao tiếp, da lão hóa nhanh,…

Ai có nguy cơ bị nám da?

Phụ nữ! Học viện Da liễu Hoa Kỳ cho biết, nám da thường gặp ở 90% phụ nữ, chỉ 10% nam giới gặp phải tình trạng này. Theo đó, phụ nữ mang thai, người có làn da sẫm màu hoặc rối loạn nội tiết tố là những đối tượng có nguy cơ cao gặp phải nám da.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi có dấu hiệu nghi ngờ nám da! Nám da có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Do đó, khi vùng da xuất hiện những mảng, đốm nâu sẫm màu, người bệnh nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu - thẩm mỹ da để được kiểm tra, thăm khám, từ đó có phương án điều trị thích hợp.

Chẩn đoán tình trạng nám da

Nám da có thể nhìn thấy bằng mắt thường, chủ yếu xuất hiện ở trán, 2 má, cằm, mũi,… Vết nám có màu sắc và kích thước đa dạng nên có thể nhầm lẫn với một số bệnh về da khác. (5)

Do đó, để biết chính xác bản thân có bị nám hay không? Tình trạng, loại nám gặp phải là gì, các bác sĩ sẽ dùng đèn Wood (thiết bị khám da phát ra ánh sáng UV sóng dài - còn gọi ánh sáng đen) hoặc máy soi da để kiểm tra.

Ngoài ra, để kết quả chẩn đoán chính xác, các bác sĩ có thể thực hiện thêm sinh thiết, bằng cách lấy 1 mẫu da có kích thước từ 2mm - 5mm mang đi xét nghiệm mô bệnh học. Sinh thiết là một thủ thuật tương đối đơn giản, phổ biến, giúp bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác các rối loạn về da. Da bị nám khi kết quả sinh thiết cho thấy:

Mức độ nám da có thể dựa trên thang điểm đánh giá nám da (MASI).

chẩn đoán tình trạng nám da
TS.BS Đặng Thị Ngọc Bích đang thực hiện soi da, xem xét tình trạng nám da của bệnh nhân.

Cách điều trị nám da

Để điều trị nám da, trước hết các bác sĩ sẽ tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Tùy thuộc vào từng trường hợp, nám có thể tự biến mất, mờ dần, tồn tại vài năm, thậm chí vĩnh viễn. Điều trị nám da cần xem xét, dựa trên từng cơ địa, nguyên nhân để có phương pháp phù hợp.

Không phải lúc nào cũng cần điều trị nám. Trường hợp nám da do nội tiết tố thay đổi, phụ nữ mang thai hoặc uống thuốc tránh thai, tình trạng này có thể giảm khi sinh hoặc ngừng sử dụng thuốc. Nếu nám da do tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời, màn hình LED, mỹ phẩm hoặc xà phòng thơm, người bệnh có thể tạm ngưng sử dụng hoặc hạn chế tiếp xúc với những nguyên nhân trên. Đồng thời, tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được kiểm tra, tư vấn liệu trình điều trị thích hợp.

Một số cách điều trị nám da có thể tham khảo như:

Những câu hỏi liên quan về nám da

1. Nám và tàn nhang có khác nhau hay không?

Có! Đây là 2 tình trạng da hoàn toàn khác nhau, cần phân biệt nám và tàn nhang để có hướng điều trị phù hợp.

2. Vì sao nữ giới bị nám da nhiều hơn nam giới?

Do hormone estrogen và progesterone ở nữ nhiều hơn nam! Sự thay đổi nội tiết tố do mang thai, tiền mãn kinh - mãn kinh, dùng thuốc tránh thai đều có thể tác động trực tiếp đến việc hình thành sắc tố gây nám, tàn nhang. Ngoài ra, phụ nữ có làn da yếu hơn nên dễ bị nám hơn so với nam giới.

3. Nám da có chữa khỏi được không?

Có! Nhưng còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây nám da. Vết nám có thể tự biến mất sau khi sinh con hoặc ngưng dùng thuốc tránh thai. Kem, thuốc bôi hoặc những phương pháp điều trị hiện đại như: bắn laser, điện di da mặt, tiêm HA, lăn kim,… có thể làm mờ vết nám.

Song, nếu làn da không được bảo vệ khỏi tác hại của ánh sáng mặt trời, nám có thể tái phát trở lại, thậm chí nặng hơn ban đầu. Do đó, sau điều trị, người bệnh cần che chắn cẩn thận, thoa kem chống nắng và bảo vệ da mỗi khi đi ra ngoài. Đồng thời, tái khám định kỳ để bác sĩ có thể theo dõi, kịp thời ngăn ngừa bệnh tái phát.

Phòng ngừa tình trạng nám da

Điều trị khi nám chỉ mới bắt đầu xuất hiện, chưa nghiêm trọng, kết hợp chăm sóc và bảo vệ làn da sẽ giúp cải thiện tình trạng này nhanh chóng. Nếu không kịp thời ngăn chặn, các vết nám có điều kiện lan rộng, việc điều trị sẽ mất nhiều thời gian, tốn kém.

Nám da có thể tái phát sau điều trị, nếu không được chăm sóc và bảo vệ đúng cách. Do đó, phòng ngừa nám da vẫn là biện pháp hữu hiệu giúp hạn chế gặp phải tình trạng này.

Một số cách phòng ngừa nám da có thể kể đến như:

Nám da nên ăn uống như thế nào?

Khi bị nám, bên cạnh thuốc bôi và các phương pháp điều trị hiện đại, chế độ ăn uống lành mạnh, đủ nước (từ 1,5 lít - 2 lít/ngày) đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng này. Các loại thực phẩm cần bổ sung gồm:

Chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM có các dịch vụ điều trị nám da. Với trang thiết bị hiện đại được nhập khẩu chính hãng từ các nước Âu Mỹ, Nhật, Hàn Quốc như: máy soi da, điện di, lăn kim, laser,… cùng đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, BVĐK Tâm Anh luôn mang đến những dịch vụ điều trị, chăm sóc, thẩm mỹ da tận tâm, chất lượng, hiệu quả.

Bài viết trên đã cung cấp thông tin về nám da là gì? Nguyên nhân hình thành và những lưu ý cần biết đối với tình trạng trên. Do đó, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ nám da, người bệnh nên nhanh chóng tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu - thẩm mỹ da để được thăm khám, điều trị kịp thời, lấy lại làn da khỏe đẹp.

Link nội dung: https://chungkhoanthegioi.vn/cach-tri-lam-a32087.html