Đã có rất nhiều bộ phim hay làm nên tên tuổi và được ghi nhớ, tồn tại dài lâu. Tuy nhiên đôi khi chúng ta lại tự hỏi rằng những yếu tố nào góp phần làm nên những ấn tượng mạnh mẽ đó. Chắc hẳn nếu bạn từng xem một bộ phim trên điện thoại hay laptop hoặc đọc một cuốn tiểu thuyết thì Plot Twist có lẽ là khái niệm không còn xa lạ nữa phải không nào? Vậy chính xác Plot Twist là gì? Vai trò của nó trong các bộ phim điện ảnh là gì? Hãy cùng tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé!
1. Plot Twist là gì?
Plot Twist là một thuật ngữ thường được sử dụng trong các bộ phim điện ảnh, phim truyền hình. Thuật ngữ này dùng để nói về tình huống, nút thắt được đạo diễn, tác giả, biên kịch cài cắm trong suốt tác phẩm nhằm kích thích tính tò mò của khán giả, độc giả. Ngày nay Plot Twist được ứng dụng khá phổ biến trong các tác phẩm phim truyện hay thậm chí là các tựa game và cốt truyện.
Plot Twist là một trong những yếu tố quan trọng quyết định bộ phim đó có hay không, có thu hút khán giả hay không. Đối với những dân mê phim Plot Twist giống như yếu tố để kích thích theo dõi và suy luận theo mạch phim. Giải thích đơn giản theo tiếng Việt thì Plot Twist được hiểu như một cú ngoặt, nút thắt, cú lừa hay cao trào của bộ phim.
Plot Twist là gì?
Plot Twist được hiểu là một tình huống hay yếu tố gây bất ngờ trong phim, câu chuyện. Thông thường Plot Twist sẽ xuất hiện 1 lần trong phim và khiến khán giả phải suy đoán theo tình tiết này. Khi tạo Plot Twist cho câu chuyện bạn chỉ nên chú ý đến chất lượng thay vì số lượng, không nên đặt quá nhiều Plot Twist cho phim vì có thể gây phản tác dụng khiến phim bị khó hiểu hoặc nhạt nhẽo.
>>> Mục đích: Tài khoản Netflix - Những điều bạn cần biết trước khi đăng ký
2. Mục đích khi tạo Plot Twist là gì?
- Có một sự thật hiển nhiên rằng Plot Twist sẽ mang đến sự bất ngờ, nhưng không thể dùng bừa bãi và nên được tạo ra một cách hợp lý sẽ càng hiệu quả. Có thể lấy ví dụ như bộ phim Ex Machina (2015) của Alex Garland thì việc robot phản chủ là điều tất nhiên, chỉ là cách mà nó sẽ làm phản như thế nào mà thôi
- Điểm mạnh của Plot Twist là thế nhưng không phải một bộ phim hay nào cũng phải có Plot Twist cực kỳ bất ngờ. Ví dụ như bộ phim A Separation của Iran vào năm 2012 là một ví dụ tiêu biểu. Việc tạo ra nhiều cảm xúc đặc biệt khi đã nói về thực trạng xã hội quá gò bó chỉ bằng một vài nhân vật nổi bật nhất là đưa ra giải pháp cụ thể nào đó
Mục đích khi tạo Plot Twist là gì?
- Chúng ta sẽ không cần tập trung vào số lượng mà nên tập trung vào chất lượng của Plot Twist hơn. Có thể xuyên suốt bộ phim chỉ cần 1 Plot Twist duy nhất nhưng cũng đủ để khán giả nhớ mãi không bao giờ quên. Ngược lại nếu áp dụng quá nhiều sẽ gây phức tạp vấn đề lên. Ví dụ đó là bộ phim Now You See Me 2
3. Các hình thức tạo Plot Twist phổ biến trong các bộ phim, phim truyện
Để có thể tạo được 1 cú plot twist hay cho câu chuyện hay phim thêm phần hấp dẫn và thu hút tác giả thì đạo diễn và biên kịch đều phải là những bậc thầy của ngôn ngữ và tình tiết. Thông thường người ta sẽ sử dụng các hình thức tạo Plot twist quen thuộc như:
- Anagnorisis
Đây là một hình thức plot twist mà trong đó nhân vật chính của phim sẽ nhận ra bản chất thật của chính mình hoặc của các nhân vật xung quanh. Từ đây các thông tin trước đó của nhân vật sẽ dần dần được tiết lộ và giải thích cụ thể hơn cho kết phim
- Đoạn hồi tưởng ký ức
Đoạn hồi tưởng hay flashback cũng được sử dụng khá nhiều nhằm tạo nên những plot twist cho phim. Tại đoạn ký ức này, một sự kiện nào đó trong quá khứ sẽ được thay đổi 1 cách đột ngột nhằm gây bất ngờ cho người xem hoặc người đọc. Và tình tiết flashback này sẽ giúp khán giả có câu trả lời cho những thắc mắc ở các cảnh trước
- Người dẫn dắt chuyện không đáng tin
Đối với những bộ phim hay câu chuyện có dạng nhân vật người dẫn chuyện thì các đạo diễn thường dùng “Unreliable narrator” để nhằm tạo plot twist. Đối với plot twist kiểu này, người dẫn chuyện sẽ làm sai lệch kết thúc của câu chuyện bằng cách tiết lộ tình tiết chuyện ngay từ đầu phim
- Peripeteia
Peripeteia là một thủ thuật thường thấy để tạo ra plot twist ấn tượng. Đối với cách này biên kịch sẽ đảo ngược vận mệnh của nhân vật chính. Từ hoàn cảnh của nhân vật mà tác giả sẽ đảo ngược nhân vật chính vào các tình huống tốt hoặc xấu một cách tự nhiên nhất có thể
Các hình thức tạo Plot Twist phổ biến trong các bộ phim, phim truyện
- Deus ex machina
Deus ex machina thường được dùng để ám chỉ sự xuất hiện bất ngờ của 1 nhân vật mới nào đó. Nhiệm vụ của nhân vật này là để giải quyết các tình huống trước đó hoặc gỡ rối cho nhân vật chính. Deus ex machina xuất hiện để có thể kết thúc 1 tình huống xấu và bắt đầu một tình huống mới tốt hơn
- Poetic justice
Poetic justice hay còn được Việt hoá với cách gọi “Công lý trong thơ ca”. Đây là một thủ thuật không còn quá xa lạ với những người mê phim. Nó giúp tạo ra những kiểu plot twist làm hài lòng công chúng. Với thủ thuật này nhân vật phản diện sẽ bị trừng phạt bởi chính những tội ác mà họ gây ra. Ngược lại nhân vật chính tốt bụng sẽ được hưởng hạnh phúc do chính mình tạo nên
- Khẩu súng của Chekhov
Thuật ngữ này thường được dùng để chỉ các vai phụ được giới thiệu từ đầu phim nhưng ít xuất hiện hay không có vai trò trong phim, nhưng thực chất đây lại là người có tầm quan trọng ở phần kết thúc. Những nhân vật này bằng cách nào đó thường có mối quan hệ gần gũi và thân thiết với nhân vật chính trong phim
- Cá trích đỏ
Thủ thuật này thường được sử dụng nhiều trong các tiểu thuyết hay phim trinh thám bí ẩn. Red herring thường chỉ về một đầu mối được tác giả cố tình nhấn mạnh đi nhấn mạnh lại nhằm đánh lừa người đọc đến những hướng điều tra không chính xác và bỏ quên những chi tiết nhỏ
- In medias res
Hình thức tạo nên plot twist này là sử dụng tình huống ở giữa bộ phim để bắt đầu nội dung chứ không phải dùng phần đầu hay cuối như cách thông thường. Sau đó mạch phim sẽ được diễn tiếp theo các đoạn hồi tưởng và kết phim lại là các sự kiện tiếp nối của đoạn mở đầu
4. Cách tạo Plot Twist như các bộ phim nổi tiếng
Mục đích chính của plot twist là gì? Là tạo ra bất ngờ, các producer đã biết trước những thói quen xem phim, đưa ra dự đoán của khán giả, nhằm tạo ra một cứ lừa kịch bản vô cùng ngoạn mục so với suy nghĩ thông thường của rất nhiều người. Mà đã độc đáo, ít người biết được thì mới hấp dẫn và kịch tính rất nhiều.
Cách tạo Plot Twist như các bộ phim nổi tiếng
Một cách nữa là cho các nhân vật hoán đổi tên họ (trong Kill Me Heal Me) hay cho nhân vật sử dụng tên giả (trong Pinocchio). Để gây được cao trào này, chắc chắn cần một kịch bản cực kỳ tốt, đặt đúng nhân vật đúng tình huống vì việc giảm được số lượng nhân vật mà câu chuyện vẫn trở nên hợp lý thì đây là việc ko dễ. Nếu đặt, thành quả đạt được sẽ rất xứng đáng, bởi suy nghĩ “Mỗi người thường chỉ có một cái tên” của quần chúng không dễ dàng để thay đổi, dẫn đến việc họ luôn cảm thấy bất ngờ với các phi vụ đổi tên, lộ tên giả, tìm tên thật của các nhân vật.
5. Có phải bộ phim nào có Plot Twist đều mang lại hiệu quả?
Việc sử dụng các nút thắt để trở thành một yếu tố quan trọng, giúp bộ phim hấp dẫn hơn đối với khán giả thì đa phần phải nhờ khả năng tư duy của biên kịch. Trong một tác phẩm, nếu có sự xuất hiện của một plot twist chất lượng thì là đã tốt rồi. Hoặc thậm chí, nhiều plot twist xuất hiện nhưng phải đảm bảo rằng tác giả đã đầu tư “chất xám” trong quá trình hình thành sự sắp xếp nó cho hợp lý lại càng tốt hơn.
Chính vì vậy, để đảm bảo được thành quả đến với công chúng. Chúng ta không cần tập trung vào số lượng plot twist mà nên tập trung vào chất lượng của nó thì hơn. Một bộ phim có thể chỉ cần một plot twist cũng đã đủ để khán giả ấn tượng và ghi nhớ về nó. Ngược lại, nếu sử dụng quá nhiều plot twist, nhưng thiếu độc đáo và lặp lại sẽ khiến bộ phim ấy khó hiểu và rối lên. Một ví dụ kinh điển cho thấy sự phản tác dụng của plot twist là bộ phim Now You See Me 2 (2016). Bộ phim đã gây ra tranh cãi khi nó xây dựng quá nhiều plot twist, chính việc lạm dụng đã khiến tác phẩm bị nhàm chán và gây ra sự thất bại thảm hại của cả đoàn làm phim.
Có phải bộ phim nào có Plot Twist đều mang lại hiệu quả?
Tuy nhiên có những tác phẩm điện ảnh thiếu đi Plot Twist nhưng vẫn được khán giả đánh giá rất cao. Phải kể đến bộ phim đầu tiên của Iran nhận giải Oscar cho phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất, có tên “A Separation 2011”. Không có nút thắt, không cao trào, bộ phim kể về một câu chuyện bình thường, giản dị mà bất cứ đâu nhưng lại thu hút người xem bằng những góc quay tính tế và các tình tiết rất đời thường.
Bên cạnh đó, một bộ phim khác có tên “3 Idiots” - “Ba chàng ngốc” (2009) lại được đánh giá cực kỳ xuất sắc. Các tình huống trong phim phát sinh bất ngờ, hài hước và gắn kết với nhau một cách khéo léo. Từ đó, mạch phim được xây dựng một cách hoàn hảo và lôi cuốn khán giả theo dõi từ đầu đến cuối.
6. Một vài tác phẩm nổi tiếng sử dụng Plot Twist ấn tượng nhất
- Angels and Demons (Thiên thần và Ác Quỷ - 2009)
Một tác phẩm của nhà văn nổi tiếng Dan Brown được chuyển thể thành phim. Nhấn mạnh công cuộc trả thù ác liệt của Illuminati - một hội kín gồm những nhà khoa học đã từng bị Giáo hội tiêu diệt vì những lập luận đối nghịch với lời của Thiên Chúa.Tưởng chừng phim sẽ kết thúc với sự công nhận của Tòa thánh và tôn Giáo chủ thị thần Patrick lên làm Giáo hoàng vì hành động dũng cảm. Nhưng một diễn biến khác gần cuối phim đã thay đổi hầu hết toàn bộ nội dung ban đầu khi mà chính vị Giáo chủ thị thần đáng kính kia lại là thủ phạm giết cha nuôi là Giáo hoàng, ăn cắp thí nghiệm phản vật chất đồng thời cũng là kẻ bày ra âm mưu vờ như hội Illuminati đã quay trở lại để giết các vị Hồng y trong cuộc bầu chọn Giáo hoàng kế nhiệm
- A little thing called Love/ First Love (Mối tình đầu - 2010)
Một bộ phim tình cảm tuổi học trò nổi tiếng của Thái Lan, kể về công cuộc theo đuổi nam thần trường trung học của nữ chính. Ban đầu cô có vẻ ngoài không được dễ thương cho lắm nhưng vì tình yêu mà quyết tâm thay đổi bản thân trở nên xinh đẹp hơn, xuất sắc hơn để xứng đôi với người ấy. Tiếc là nam chính đã từ chối cô. Những tưởng mối tình đầu sẽ kết thúc dở dang, thế nhưng nam chính trước khi rời khỏi gia đình để đến Bangkok đã xem lại cuốn nhật kí ảnh của mình. Thật bất ngờ khi mà trong đó đều là hình ảnh của nữ chính cùng những dòng viết thể hiện tình cảm không thể nói ra của anh. Cũng may là phim còn vớt vát được một kết thúc có hậu sau 9 năm xa cách của cặp đôi này
- The Orphan (Tội ác tiềm ẩn - 2009)
Một bộ phim kinh dị về một bé gái 9 tuổi tên Esther được nhận làm con nuôi. Đến cuối phim , một sự thật được tiết lộ gây sửng sốt cho cả nhân vật trong phim lẫn khán giả : Esther chính là một người phụ nữ trưởng thành đã 33 tuổi tên Leena. Nhưng vì chứng suy tuyến yên khiến Leena không thể lớn lên được. Cô ta khao khát được sống như một người phụ nữ thực thụ nên đã đổi tên, tìm cách được làm con nuôi của một số gia đình để quyến rũ những ông bố và đã gây ra cái chết ít nhất 7 người
- Truyện Xúc xắc tình yêu (Emily Giffin - 2010)
Một tình tiết gây bất ngờ và khó hiểu khi mối tình giữa cặp đôi chính đang đẹp đẽ và tưởng chừng như sắp thú nhận với tất cả mọi người thì Dex - nhân vật nam trung tâm lại quyết định chấm dứt và chia tay với nữ chính, chỉ đơn giản là vì anh cảm thấy có lỗi với vợ sắp cưới và gia đình hai bên. Trong khi trước đó chính bản thân anh là người chủ động tấn công, bắt đầu mối quan hệ với nữ chính và còn kiên quyết sẽ cùng cô chịu trách nhiệm đến cùng một khi tất cả vỡ lở. Sau đó thì nữ chính đau khổ bỏ sang Anh một thời gian và cuối cùng thì mọi người đều biết hết sự thật
7. Lời kết
Có thể nói, Plot Twist là một yếu tố quan trọng để tạo nên một tác phẩm hay. Tuy nhiên đó không phải là tất cả. Một cốt truyện, kịch bản hay vẫn cần đến sự logic, cách bố trí tình huống hợp lý cũng như khả năng linh hoạt trong cách sử dụng từ ngữ. Hy vọng bài viết này của chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Plot Twist là gì.
+ Fanpage: https://www.facebook.com/nhanhoacom
+ Chỉ đường: https://g.page/nhanhoacom
+ Chương trình khuyến mãi mới nhất: https://nhanhoa.com/khuyen-mai.html
————————————————————
CÔNG TY TNHH PHẦN MỀM NHÂN HÒA
https://nhanhoa.com
Hotline: 1900 6680
Trụ sở chính: Tầng 4 - Tòa nhà 97-99 Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội
Tel: (024) 7308 6680 - Email: sales@nhanhoa.com
Chi nhánh: 270 Cao Thắng (nối dài), Phường 12, Quận 10, Tp.HCM
Tel: (028) 7308 6680 - Email: hcmsales@nhanhoa.com