Phong cách viết là một khía cạnh quan trọng trong viết lách, tạo nên sự độc đáo và nhận diện của mỗi tác giả. Bài viết này giới thiệu về khái niệm phong cách viết, các yếu tố cơ bản và cách phát triển phong cách riêng của mỗi người.
Bạn sẽ khám phá về giọng điệu và tông điệu, hai yếu tố quan trọng trong việc tạo nên sự độc đáo và ấn tượng của một tác phẩm.
Bằng cách hiểu và áp dụng phong cách viết một cách sáng tạo, bạn có thể tạo ra những tác phẩm độc đáo và thu hút sự chú ý của độc giả.
Phong cách viết là gì?
Phong cách viết là cách tác giả tạo ra sự giao tiếp độc đáo thông qua từ ngữ. Nó bao gồm giọng điệu (voice) và tông điệu (tone) tổng thể mà tác giả áp dụng trong văn bản của mình. Phong cách viết của mỗi tác giả có thể thay đổi tùy thuộc vào loại văn bản, đối tượng đọc, và mục tiêu mà họ đang hướng tới. Ví dụ, phong cách viết của một nhà báo tin tức sẽ khác biệt so với một blogger.
2 yếu tố của bất kỳ phong cách viết nào
Phong cách viết của một tác giả được xác định bởi hai yếu tố:
1. Giọng điệu (Voice):
Giọng điệu là cá tính mà bạn thể hiện trong bài viết của mình. Đó là quan điểm mà qua đó bạn đang kể một câu chuyện.
Giọng điệu là cái nhìn riêng, cách diễn đạt và cách sử dụng ngôn từ của tác giả. Nó thể hiện cá nhân, quan điểm và tính cách của tác giả thông qua cách viết. Giọng điệu là yếu tố quan trọng trong việc tạo nên sự độc đáo và nhận diện của tác giả, đồng thời góp phần xây dựng mối liên kết tâm đầu ý hợp giữa tác giả và độc giả.
2. Tông điệu (Tone):
Tông điệu được xác định bởi thái độ mà một bài viết truyền tải. Các nhà văn tạo ra tông điệu thông qua các yếu tố như lựa chọn từ ngữ, cấu trúc câu và ngữ pháp.
Tông điệu là cách tác giả truyền đạt cảm xúc, thái độ và tư duy thông qua ngữ cảnh và ngôn từ. Tông điệu có thể được xác định qua sự chân thành, nghiêm túc, hài hước, châm biếm, lạc quan, hoặc trầm buồn. Nó tạo nên một không khí và cảm nhận tổng thể cho tác phẩm. Tông điệu là yếu tố quan trọng để gợi lên cảm xúc và tạo sự tương tác với độc giả.
Cả giọng điệu (voice) và tông điệu (tone) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định phong cách viết và tạo nên sự độc đáo và ấn tượng của một tác phẩm. Chúng tương tác với nhau để thể hiện cá nhân và truyền đạt thông điệp của tác giả đến độc giả.
4 Kiểu viết
Có bốn loại văn bản chính. Mặc dù một nhà văn vẫn sẽ kết hợp tiếng nói của chính họ trong bài viết của họ, nhưng những phong cách viết khác nhau này đều có mục đích và đối tượng cụ thể, điều này quyết định cách tác giả nên định hình nội dung của họ:
1. Viết bình luận (Expository):
Sử dụng phong cách viết bình luận để thông báo hoặc giải thích một chủ đề cho độc giả. Ví dụ về viết bình luận bao gồm viết kỹ thuật, viết kinh doanh, tiểu luận trung học và các bài báo.
2. Văn miêu tả (Descriptive):
Văn miêu tả sử dụng ngôn ngữ tượng hình và chi tiết cảm quan để mô tả một người, địa điểm hoặc sự vật để cho phép người đọc tạo ra một bức tranh trong tâm trí của họ. Văn miêu tả là phong cách viết thường thấy nhất trong thơ ca.
3. Văn tự sự/kể chuyện (Narrative):
Văn tự sự là văn kể chuyện và bao gồm các yếu tố thường thấy trong tiểu thuyết hoặc truyện ngắn, như nhân vật chính, bối cảnh và cốt truyện. Nó thường được sử dụng trong văn bản tiểu thuyết. Ví dụ về phong cách viết tường thuật bao gồm The Catcher in the Rye, The Color Purple và The Lord of the Rings.
4. Văn thuyết phục (Persuasive):
Khi bạn sử dụng phong cách viết có sức thuyết phục, bạn truyền đạt ý kiến của mình để cố gắng tác động đến người đọc chấp nhận lập trường của bạn về một chủ đề. Ví dụ về cách viết thuyết phục bao gồm thư xin việc, chiến dịch quảng cáo, bài phát biểu chính trị và bài xã luận.
Ví dụ ngắn về phong cách trong câu
- Nếu có vẻ như tôi đang viết, thì tôi thích viết lại nó hơn. (Hội thoại)
- “Tôi nghĩ đó là một ý kiến hay.” Jenny nói. “Bạn có thể tưởng tượng kết quả!” Emma vặn lại, đẩy cửa ra. Bất đắc dĩ, Jenny đi theo. (Chuyện kể)
- Hoàng hôn lấp đầy bầu trời với màu hồng ngọc rất thú vị, nhìn những đám mây như đang bốc cháy. (Mô tả)
- Những con sóng dọc bờ biển, lên xuống theo nhịp điệu nhẹ nhàng và uyển chuyển, giống như đang khiêu vũ. (Mô tả)
- Một chuyến đi đến Thụy Sĩ là một trải nghiệm tuyệt vời mà bạn sẽ không bao giờ quên, mang đến thiên nhiên tươi đẹp, niềm vui và ánh nắng mặt trời. Đặt chuyến đi kỳ nghỉ của bạn ngày hôm nay. (Thuyết phục)
- Cô nghe thấy một giọng nói khàn khàn và nhìn thấy một bóng đen di chuyển quanh ban công. Khi nó tiến lại gần cô ấy, cô ấy hét lên khi nhìn thấy một con sói khổng lồ đang đứng trước mặt mình. (Chuyện kể)
- Từ trong vườn, đứa trẻ ngắt một bông hồng mỏng manh, chạm vào và nâng niu nó nhẹ nhàng như thể nó là một viên ngọc quý. (Mô tả)
- Nếu bạn bỏ phiếu cho tôi thì sao? Tôi đảm bảo với bạn rằng thuế của bạn sẽ rất thấp, chính phủ sẽ cung cấp giáo dục miễn phí, và sẽ có sự bình đẳng và công bằng cho mọi công dân. Bỏ phiếu bầu cho tôi ngày hôm nay. (Thuyết phục)
- Màu xanh thẳm của mắt mèo giống như nước biển vào một ngày trong xanh nhất mà bạn có thể tưởng tượng. (Mô tả)
- Bộ lông mềm mại của con mèo của tôi mềm mượt và màu đen của nó lấp lánh khi phản chiếu ánh sáng mặt trời. (Mô tả)
- Bức tranh này có những bông hoa đang nở rộ, màu xanh đậm và đậm trên những thân cây xanh rực rỡ, đang cầu xin tôi hái chúng. (Mô tả)
- Các điều tra viên hình sự của chúng tôi nổi tiếng về việc thu hồi tài sản của khách hàng, vì chúng tôi không chỉ nhận các vụ án của bạn mà còn thực sự đại diện cho lợi ích của bạn. (Thuyết phục)
- Thuốc nhức đầu của chúng tôi sẽ giúp bạn giảm đau trong mười giờ, chỉ với một viên thuốc - và không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Thử nó ngay hôm nay. (Thuyết phục)
- Chiến lược tăng thuế là sai lầm vì nó sẽ làm tê liệt doanh nghiệp. Chúng ta nên giảm thuế để thúc đẩy tăng trưởng. (Thuyết phục)
10 mẹo để phát triển phong cách viết của bạn
Cho dù bạn đang viết một cuốn tiểu thuyết hay một bài báo, bạn cần có một phong cách viết độc đáo mang dấu ấn riêng của bạn. Thực hiện theo các hướng dẫn chung này để giúp bạn tìm thấy phong cách đó và phát triển giọng điệu và giọng điệu viết của mình:
1. Hãy nguyên bản.
Tập trung vào điểm mà bạn đang cố gắng trình bày và nói theo cách mà chỉ bạn mới có thể. Tránh sử dụng những từ sáo rỗng—chúng thiếu tính sáng tạo và độc đáo và ngụ ý rằng bạn không thể nghĩ ra điều gì khác để viết. Chọn ngôn ngữ phản ánh cả bạn là ai và bạn đang viết cho ai.
2. Đọc nhiều và đa dạng
Đọc nhiều tác phẩm từ các tác giả khác nhau và trong nhiều thể loại khác nhau. Điều này giúp bạn tiếp cận với nhiều phong cách và cách tiếp cận viết lách khác nhau, từ đó tìm ra điểm mạnh và sở thích của riêng mình.
3. Sử dụng kinh nghiệm sống của bạn.
Việc tích lũy những trải nghiệm độc đáo trong cuộc sống của bạn đã cho bạn một quan điểm khác biệt. Kết hợp điều đó vào quá trình viết của bạn. Hãy để những sự kiện trong cuộc sống thực đã hình thành nên bạn cũng thông báo cho công việc và tiếng nói của chính bạn.
4. Có mặt trong bài viết của bạn.
Cho dù bạn đang phát triển một cốt truyện tường thuật hay viết một bài đăng trên blog, hãy khiến người đọc đắm chìm vào câu chuyện của bạn bằng cách hiện diện khi bạn viết. Sử dụng một giai điệu xác thực. Sử dụng cú pháp hiệu quả để truyền đạt hiệu quả các chi tiết trong câu chuyện của bạn.
5. Có giọng nói (voice) dễ thích nghi.
Mặc dù bạn nên có một giọng nói tự tin và nhất quán, phong cách viết nên thay đổi tùy thuộc vào loại văn bản bạn đang làm. Các thể loại khác nhau sẽ hoạt động tốt hơn với các loại phong cách viết khác nhau. Trong văn bản sáng tạo, tính cách của bạn sẽ thay đổi tùy thuộc vào quan điểm của người kể chuyện và liệu câu chuyện được kể thông qua ngôi thứ nhất hay ngôi thứ ba. Viết những câu chuyện có nhiều đối thoại, giống như kịch bản phim, sẽ yêu cầu một nhà văn đảm nhận các phong cách khác nhau với từng nhân vật.
6. Bước ra khỏi vùng an toàn của bạn.
Đừng ngại thử nghiệm một chút trong bài viết của bạn. Mặc dù phong cách của bạn phải phản ánh con người bạn, nhưng nó cũng nên mở rộng giới hạn trong cá tính văn học của bạn. Kết hợp nhiều thiết bị văn học để khuếch đại giọng nói của bạn.
7. Đọc các tác giả khác.
William Faulkner. Margaret Atwood. Vua Stephen. Ernest Hemingway. Mỗi tác giả có một giọng nói, giọng điệu và phong cách viết tổng thể riêng mà họ đã phát triển trong suốt sự nghiệp viết lách của mình. Đọc một số tác giả yêu thích của bạn cũng như những nhà văn nổi tiếng mà bạn chưa quen thuộc và tập trung vào cách họ sử dụng từ ngữ và đặt câu để kể một câu chuyện.
8. Viết thường xuyên.
Những nhà văn giỏi có thói quen viết thường xuyên. Bạn càng viết nhiều, tiếng nói của nhà văn càng được chú trọng. Một phương pháp mà nhiều nhà văn sử dụng là viết nhật ký buổi sáng. Nghi thức viết hàng ngày này yêu cầu một bài tập viết dài ba trang, viết tay, theo dòng ý thức vào mỗi buổi sáng. Bạn sẽ phát triển kỹ năng viết tốt hơn và tìm ra phong cách độc đáo của riêng mình.
9. Rèn luyện kỹ năng của bạn.
Một khi bạn cảm thấy mình đã kiểm soát được phong cách cá nhân của mình, hãy xem xét những cách khác, mang tính kỹ thuật hơn để bạn có thể cải thiện hơn nữa phong cách viết của mình.
10. Tự phân tích và đánh giá
Đọc lại những tác phẩm bạn đã viết và tự đánh giá về phong cách viết của mình. Xem xét những điểm mạnh và điểm cần cải thiện, từ đó điều chỉnh và phát triển phong cách viết theo hướng tốt hơn.
11. Nhận phản hồi và học hỏi
Hãy lắng nghe phản hồi từ người đọc và từ các tác giả, biên tập viên chuyên nghiệp. Học hỏi từ ý kiến đa dạng và áp dụng những gợi ý hữu ích vào việc phát triển phong cách viết của mình.
Tóm lại những điểm quan trọng
Tóm lại, trong bài viết về phong cách viết, chúng ta đã đề cập đến các điểm quan trọng sau:
- Phong cách viết là cách mà mỗi tác giả biểu đạt và tạo nên sự độc đáo của tác phẩm.
- Hai yếu tố cơ bản của phong cách viết là giọng điệu và tông điệu.
- Giọng điệu là sự cá nhân hóa của tác giả, mang đặc trưng riêng và tạo nên sự nhận diện.
- Tông điệu là tạo ra cảm xúc, thái độ của tác giả.
- Có nhiều loại phong cách viết, bao gồm viết bình luận, văn miêu tả, văn tự sự và bài viết có sức thuyết phục.
- Để phát triển phong cách viết riêng, cần nguyên bản, sử dụng kinh nghiệm sống, có mặt trong bài viết, có giọng nói dễ thích nghi, bước ra khỏi vùng an toàn, đọc các tác giả khác, viết thường xuyên và rèn luyện kỹ năng.
Với sự hiểu biết về phong cách viết và các mẹo phát triển, bạn có thể trở thành một tác giả sáng tạo và tạo ra những tác phẩm độc đáo và ấn tượng.
Nguồn tham khảo:
- https://www.masterclass.com/articles/how-to-find-your-writing-style
- https://literarydevices.net/style/
- https://writers.com/writing-styles
