Mọi người đã từng nghe nhiều về lợi ích khi ăn đu đủ nhưng ít ai biết tới lá đu đủ cũng có những công dụng đặc biệt trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ y học đến làm đẹp. Hãy cùng tìm hiểu xem lá đu đủ có tác dụng gì qua bài viết sau đây nhé!
1Giới thiệu về lá đu đủ
Lá đu đủ là một bộ phận của cây đu đủ, có tên khoa học là Folium Carica Papaya L. Lá đu đủ rất to và dài, thường có hình dạng xẻ ngón. Chúng có cuống dài và màu xanh tươi. Bề mặt lá được phủ bởi những đường gân mảnh và rất mịn, tạo nên một cấu trúc mượt mà.
Lá đu đủ thường được thu hái làm dược liệu khi còn non và tươi để đảm bảo giữ được tất cả các chất dinh dưỡng và thành phần hoạt chất quan trọng. Sau khi thu hái, lá thường được phơi nắng hoặc sấy khô. Sau đó, lá khô được bảo quản trong túi nilon kín và cất ở nơi khô ráo.
Theo quan niệm của Đông y, lá đu đủ có tính hàn, vị hơi đắng, mùi hắc, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan, bổ tỳ và nhuận tràng.
Theo các nghiên cứu hiện đại, lá đu đủ chứa nhiều hoạt chất quan trọng như alkaloid carpaine, papain, chất xơ... Ngoài ra, lá đu đủ còn chứa nhiều hợp chất khác góp phần tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao khả năng chống oxy hóa.
Thực phẩm chế biến với lá đu đủ hoặc bài thuốc y học dân gian, các phương pháp làm đẹp sử dụng lá đu đủ đều mang lại những lợi ích cho sức khỏe. [1] [2]
Người ta thu hái lá đu đủ làm dược liệu khi lá còn non và tươi
2Tác dụng của lá đu đủ
Hỗ trợ điều trị ung thư
Lá đu đủ chứa một loạt các hợp chất (như papain, flavonoid) có khả năng ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư và hạn chế sự lan truyền của chúng. Các chất chống oxy hóa trong lá đu đủ như beta-caroten, lycopene và vitamin C giúp loại bỏ các gốc tự do gây hại, làm giảm nguy cơ mắc các loại ung thư. [2] [1] [3]
Hoạt chất trong lá đu đủ có thể hỗ trợ ngăn chặn tế bào ung thư phát triển
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Thành phần hóa học quan trọng phải kể đến trong lá đu đủ là alkaloid carpaine, chúng có khả năng ổn định nhịp tim.
Ngoài ra, nhờ hàm lượng chất chống oxy hóa cao, lá đu đủ có khả năng giảm thiểu sự hình thành các chất làm tổn thương thành mạch máu và giúp duy trì sự linh hoạt của mạch máu. Điều này có thể giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. [2] [1] [3]
Điều trị ho
Lá đu đủ chứa các chất kháng vi khuẩn và kháng viêm, giúp làm giảm các phản ứng viêm. Nó còn có tính chất làm dịu và làm ẩm các vùng niêm mạc họng, giúp giảm đau và khô họng, từ đó giảm triệu chứng ho. [2] [1] [3]
Lá đu đủ có khả năng làm dịu các triệu chứng ho
Làm đẹp da
Lá đu đủ có khả năng làm sáng da và giảm các vết thâm, do chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa. Ngoài ra, lá đu đủ còn chứa enzym papain, có khả năng lấy đi tế bào chết trên da, giúp da mềm mịn hơn và tăng cường quá trình tái tạo tế bào da. [2] [1] [3]
Hàm lượng vitamin C trong lá đu đủ giúp giảm các vết thâm trên da và lám sáng da
Chống oxy hóa
Lá đu đủ chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, beta-carotene và các flavonoid, giúp ngăn chặn tác động của gốc tự do trong cơ thể. Các chất chống oxy hóa này có thể bảo vệ tế bào và tầng biểu bì da khỏi sự tổn hại do tác động của môi trường và quá trình lão hóa. [2] [1] [3]
Dưỡng chất từ lá đu đu sẽ hỗ trợ bảo vệ làn da khỏi sự lão hóa
Hỗ trợ tiêu hóa
Enzyme papain trong lá đu đủ giúp tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn bằng cách phân giải các protein. Papain cũng có khả năng kích thích tiêu hóa và giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, từ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm triệu chứng khó tiêu. [2] [1] [3]
Điều trị táo bón
Lá đu đủ có khả năng làm mềm phân và thúc đẩy quá trình tiêu hoá, giúp giải quyết vấn đề táo bón. Lá đu đủ cũng chứa hàm lượng chất xơ cao, giúp tăng cường nhu động ruột để quá trình đào thải diễn ra thuận lợi hơn. [2] [1] [3]
Hoạt chất trong đu đủ có khả năng làm mềm phân, giúp giải quyết vấn đề táo bón
Tăng cường hoạt động miễn dịch
Lá đu đủ chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa. Việc sử dụng lá đu đủ trong chế độ ăn uống sẽ cung cấp dưỡng chất cần thiết để tăng cường hệ thống miễn dịch và duy trì sức khỏe tổng thể.
Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong lá đu đủ có thể giảm viêm và bảo vệ cơ thể khỏi các tác động của vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác. [2] [1] [3]
Bảo vệ gan, hỗ trợ điều trị bệnh về gan
Lá đu đủ có tính thanh lọc và giúp loại bỏ các độc tố trong gan. Nó cũng có khả năng kích thích quá trình tái tạo tế bào gan, giúp duy trì sức khỏe của gan và hỗ trợ trong việc điều trị các bệnh liên quan đến gan như viêm gan. [2] [1] [3]
Lá đu đủ có thể giúp thanh lọc và giải độc gan
Điều trị sốt xuất huyết
Lá đu đủ có khả năng thúc đẩy sản xuất tiểu cầu, ngăn chặn quá trình tụ máu và giúp làm mờ các vết thâm do xuất huyết. Việc sử dụng lá đu đủ có thể giúp cải thiện tình trạng sốt xuất huyết và làm giảm triệu chứng liên quan. [2] [1] [3]
Lá đu đủ có thể làm giảm các triệu chứng của sốt xuất huyết
Hỗ trợ trị tiểu đường
Trong trường hợp bị bệnh tiểu đường, cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin một cách hiệu quả, dẫn đến tình trạng đường huyết tăng cao.
Uống nước lá đu đủ mỗi ngày có thể làm tăng độ nhạy cảm của insulin. Nhờ đó, lượng đường trong máu được kiểm soát và duy trì ở mức ổn định. [2] [1] [3]
Giảm đau bụng kinh
Lá đu đủ có tác dụng làm dịu cơn đau trong kỳ kinh nguyệt. Các chất kháng vi khuẩn và kháng viêm trong lá đu đủ có thể giảm viêm và làm giảm triệu chứng đau bụng kinh.
Ngoài ra, nước lá đu đủ còn giúp cân bằng hormone, đồng thời góp phần hỗ trợ giảm thiểu hội chứng tiền kinh nguyệt. [2] [1] [3]
Lá đu đủ có thể được sử dụng để giảm các cơn đau bụng kinh
Ngăn ngừa rụng tóc
Lá đu đủ chứa các dưỡng chất quan trọng như vitamin A, vitamin C, vitamin E và beta-carotene, giúp chăm sóc nuôi dưỡng tóc và da đầu từ sâu bên trong. Ngoài ra, lá đu đủ cũng có khả năng làm sạch da đầu và giữ cho tóc mềm mượt, từ đó giảm thiểu tình trạng rụng tóc. [2] [1] [3]
Dưỡng chất từ lá đu đủ có thể nuôi dưỡng tóc chắc khỏe, tránh gãy rụng
Trị bệnh đau dạ dày
Lá đu đủ có hàm lượng papain cao giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa chất đạm diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn. Điều này giúp hạn chế tần suất làm việc của dạ dày, giảm co thắt dạ dày và giảm đau bụng.
Bên cạnh đó, lá đu đủ cũng có tính thanh nhiệt và làm mát, làm dịu niêm mạc dạ dày và hỗ trợ quá trình lành vết thương. Việc sử dụng lá đu đủ có thể giúp giảm đau dạ dày và cải thiện sự thoải mái. [2] [1] [3]
Lá đu đủ có tính mát giúp làm dịu niêm mạc dạ dày
3Nên dùng lá đu đủ tươi hay khô?
Dùng lá đu đủ tươi hay phơi khô đều có hiệu quả. Tuy nhiên theo kinh nghiệm của nhiều người đã sử dụng và ý kiến của các thầy thuốc, khuyến khích sử dụng lá đu đủ khô.
Lá đu đủ tươi thường chứa nhiều nhựa, do đó khi sắc nước uống, vị nước rất đắng và khó uống. Lượng nhựa trong lá tươi rất khó để loại bỏ. Trong khi đó, lá đu đã được phơi khô không còn nhựa nên giảm bớt vị đắng và một số độc tố gây hại. [2] [1] [3]
Theo kinh nghiệm dân gian thì người dùng nên sử dụng lá đu đủ khô
4Các bài thuốc chữa bệnh từ lá đu đủ
Dùng lá đu đủ để điều trị ung thư
Dân gian truyền nhau một bài thuốc điều trị ung thư từ lá đu đủ như sau: [3]
- Bước 1: Lấy 3-7 lá đu đủ tươi, chọn lá bánh tẻ không quá non cũng không quá già.
- Bước 2: Dùng tay xé nhỏ từng miếng lá, bao gồm cả cuống lá. Không sử dụng dao hay kéo để cắt.
- Bước 3: Đặt các miếng lá vào nồi và nấu với nước. Nấu cho đến khi nước rút lại chỉ còn khoảng 1/3 lượng ban đầu.
- Bước 4: Tắt bếp và chia thuốc thành ba phần uống trong ngày.
Việc sử dụng bài thuốc này là theo kiến thức dân gian và chưa được xác minh qua các nghiên cứu y khoa. Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để có thông tin chi tiết và an toàn.
Khi điều trị ung thư bằng lá đu đủ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ
Dùng lá đu đủ điều trị bệnh đau dạ dày
Cách 1: Chữa bệnh đau dạ dày bằng nước lá đu đủ:
- Bước 1: Lấy lá đu đủ tươi hoặc 50g lá đu đủ khô.
- Bước 2: Cho lá vào nồi cùng 2 lít nước và đun sôi trong khoảng 15 - 20 phút.
- Bước 3: Để nguội, sau khi nguội có thể uống được.
Cách 2: Sử dụng nước ép lá đu đủ để điều trị đau dạ dày:
- Bước 1: Lấy lá đu đủ tươi hoặc 30g lá đu đủ khô.
- Bước 2: Xay nhuyễn lá với 300ml nước lọc để tạo thành một hỗn hợp.
- Bước 3: Sau khi xay nhuyễn, thu phần nước cốt từ hỗn hợp trên để uống.
Đối với cả hai phương pháp trên, khuyến khích người bệnh sử dụng hàng ngày để giảm triệu chứng đau dạ dày. Tuy nhiên, trong trường hợp triệu chứng không thuyên giảm hay diễn tiến nặng hơn, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và tiếp nhận phương pháp điều trị phù hợp
Triệu chứng đau dạ dày có thể thuyên giảm khi sử dụng đều đặn nước lá đu đủ
Dùng lá đu đủ trong điều trị viêm họng
Dưới đây là các bước thực hiện bài thuốc điều trị viêm họng từ lá đu đủ, bạn có thể tham khảo như sau:
- Bước 1: Rửa sạch lá đu đủ bằng nước.
- Bước 2: Thái nhỏ lá đu đủ.
- Bước 3: Lấy 1 cái bát để trộn lá đu đủ đã thái nhỏ với mật ong.
- Bước 4: Đặt bát chứa hỗn hợp lá đu và mật ong lên nồi hấp cách thủy.
- Bước 5: Hấp hỗn hợp trong vòng 20 -3 0 phút.
- Bước 6: Sau khi hoàn thành quá trình hấp, lấy nước ngậm và nuốt dần, sử dụng 2 - 3 lần/ngày.
Bài thuốc dùng lá đu đủ điều trị viêm họng có thể giúp giảm triệu chứng viêm họng, tuy nhiên, hiệu quả của bài có thể khác nhau cho từng người.
Ngậm hỗn hợp lá đu đủ có thể giúp giảm các triệu chứng viêm họng
Dùng lá đu đủ trị mụn, làm đẹp da
Bài thuốc dùng lá đu đủ trị mụn có thể được thực hiện như sau:
- Bước 1: Lấy 3 lá đu đủ đực khô và nghiền nhuyễn.
- Bước 2: Trộn hỗn hợp lá đu đủ với một ít rượu gạo hoặc giấm để tạo thành một chất lỏng.
- Bước 3: Rửa mặt sạch bằng nước và sữa rửa mặt.
- Bước 4: Thoa hỗn hợp lá đu đủ lên các vùng da bị mụn, massage nhẹ nhàng trong khoảng 5 - 10 phút.
- Bước 5: Để cho chất lỏng thẩm thấu vào da trong khoảng 15 - 20 phút.
- Bước 6: Rửa lại bằng nước ấm và lau khô.
Để đạt được hiệu quả trị mụn, bạn nên sử dụng 2 lần/ngày, trong vài ngày liên tục. Nếu bạn có làn da nhạy cảm, hãy thử nghiệm sản phẩm trên một khu vực nhỏ của da trước khi áp dụng toàn bộ khuôn mặt để kiểm tra phản ứng của da.
Đắp mặt nạ lá đu đủ có thể giúp giảm mụn viêm
Dùng lá đu đủ cải thiện tình trạng đau đầu
Bài thuốc sử dụng lá đu đủ để cải thiện đau đầu có thể được thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Lấy lá đu đủ tươi và giã nát.
- Bước 2: Gói lá đã giã nát vào miếng gạc.
- Bước 3: Đắp miếng gạc chứa lá đu đủ lên hai bên thái dương.
Lá đu đủ giã nát, đắp lên thái dương để giảm đau đầu
Uống nước lá đu đủ sấy khô
Dân gian thường sử dụng nước lá đu đủ sấy khô để uống làm mát thanh lọc cơ thể. Bạn có thể đun nước lá đu đủ sấy khô để uống theo các bước sau:
- Bước 1: Đun sôi 2 lít nước trong một nồi.
- Bước 2: Cho lá đu đủ sấy khô vào nồi nước đã sôi.
- Bước 3: Hạ lửa nhỏ và tiếp tục đun cho tới khi lượng nước giảm đi một phần hai.
- Bước 4: Lọc bỏ bã lá để thu được nước uống. [4]
Dân gian thường sử dụng nước lá đu đủ sấy khô để uống làm mát cơ thể
Nấu nước lá đu đủ với chanh
Bạn có thể nấu nước lá đu đủ với chanh để uống theo các bước sau:
- Bước 1: Rửa sạch 10 lá đu đủ tươi.
- Bước 2: Xay nhuyễn lá đu đủ với 300ml nước ấm.
- Bước 3: Sử dụng rây để lọc hỗn hợp trên, lấy phần nước đã được lọc.
- Bước 4: Thêm vào phần nước đã lọc nước cốt chanh (1/2 quả) và 2 thìa đường.
- Bước 5: Khuấy, hoà tan các thành phần lại với nhau cho tới khi đường tan hoàn toàn và sử dụng. [4]
Chanh và lá đu đủ được dân gian kết hợp để trị bệnh
Nấu nước lá đu đủ với sả
Bạn cũng có thể nấu nước lá đu đủ với sả để uống theo các bước sau:
- Bước 1: Cho sả và lá đu đủ vào nồi 2 lít nước.
- Bước 2: Đun sôi nồi nước rồi hạ lửa nhỏ cho sôi lăn tăn, đun tiếp 30 phút rồi tắt bếp.
- Bước 3: Lọc lấy nước uống trong ngày. [4]
Lá đu đủ kết hợp với sả được dân gian tin dùng để chữa nhiều chứng bệnh
5Lưu ý khi sử dụng lá đu đủ
Đối tượng cần thận trọng khi dùng lá đu đủ
Mặc dù lá đu đủ là một nguyên liệu tự nhiên, nhưng vẫn có một số nhóm người cần thận trọng khi sử dụng:
- Phụ nữ mang thai: Trong giai đoạn mang thai, phụ nữ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng lá đu đủ để xác minh rằng không có tác dụng phụ tiềm ẩn cho thai nhi.
- Bệnh nhân bị ung thư kèm đau dạ dày: Nếu người bệnh này lạm dụng quá nhiều lá đu đủ sẽ dễ gây ra tác dụng phụ như xuất huyết bao tử. [3]
Phụ nữ có thai nên thận trọng khi sử dụng lá đu đủ
Liều lượng sử dụng
Liều lượng sử dụng lá đu đủ có thể khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tình trạng cá nhân. Tuy nhiên, không có hướng dẫn cụ thể về liều lượng cho lá đu đủ.
Do đó để đảm bảo an toàn, người sử dụng nên tuân theo các hướng dẫn của chuyên gia y tế hoặc người có kinh nghiệm trong việc sử dụng lá đu đủ làm dược liệu.
Nên dùng lá đu đủ theo hướng dẫn của chuyên gia y tế
Tác dụng phụ
Các bài thuốc từ lá đu đủ có thể gây ra một số tác dụng phụ từ nhẹ đến trung bình như:
- Đau bụng.
- Buồn nôn.
- Buồn ngủ, mất tập trung.
- Hồi hộp trống ngực, nhịp tim không ổn định.
- Loét trong ống tiêu hóa và gây kích ứng, khó chịu.
Nếu sau khi sử dụng các bài thuốc từ lá đu đủ mà cơ thể có những dấu hiệu bất thường như trên thì bạn cần ngưng sử dụng thuốc ngay. Tốt nhất, bạn nên đến các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, hỗ trợ điều trị.
Nếu xảy ra các phản ứng bất thường trên cơ thể thì bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất
Theo kinh nghiệm dân gian, các bài thuốc từ lá đu đủ khá hữu dụng, tuy nhiên chúng vẫn chưa được khoa học chứng minh. Vì vậy, bạn hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ trước khi dùng lá đu đủ để điều trị bệnh nhé! Hy vọng bài viết vừa rồi đã giúp bạn hiểu thêm về tác dụng của lá đu đủ đối với sức khỏe.